Palec młotkowaty – przyczyny
Schorzenie polega na ułożeniu palca stopy w przykurczu zgięciowym w stawie międzypaliczkowym bliższym. Deformacja może powstać w każdym palcu stopy, oprócz palca pierwszego (palucha). Najczęściej lokalizuje się w obrębie palca drugiego lub trzeciego. Schorzenie ma charakter postępujący. Pierwsze objawy są niemal niezauważalne. Dopiero po czasie pojawia się dyskomfort podczas noszenia obuwia, stan zapalny, bolesność i niemożność wyprostowania palca. Schorzenie może być elementem stopy poprzecznie płaskiej i paluchów koślawych.
Palec młotkowaty – jak powstaje?
Wszystkie palce stopy (oprócz palca pierwszego, czyli palucha), są zbudowane z trzech kości, tzw. paliczków. Można wyróżnić paliczek bliższy, który znajduje się najbliżej stopy, paliczek środkowy i paliczek dalszy, który jest usytuowany najbliżej wału paznokciowego. Palec młotkowaty powstaje wtedy, gdy nastąpi przykurcz zgięciowy w stawie międzypaliczkowym bliższym.
Jeśli palec jest zgięty w jednej pozycji dostatecznie długo, mięśnie naprężają się i nie są w stanie się rozkurczyć. Taka deformacja może być korektywna (miękka), czyli wówczas można manualnie wyprostować staw za pomocą dłoni lub niekorektywna (sztywna). W drugim przypadku, stawu nie można ustawić w sposób prawidłowy. Taka deformacja jest utrwalona.
Palce młotkowate – przyczyny
Palec młotkowaty u kobiet występuje częściej, niż u mężczyzn. Noszenie zbyt krótkiego obuwia lub butów na wysokim obcasie z wąskimi czubami sprzyja rozwojowi deformacji stóp. Chodzenie w szpilkach zmusza stawy śródstopno-palcowe do pozostania w zgięciu grzbietowym przez dłuższy czas, co pogłębia objawy schorzenia.
Osoby, których drugi palec u stopy jest dłuższy od pierwszego (stopa grecka), są bardziej narażone na zachorowanie. Dzieje się tak, ponieważ u takich osób to drugi palec jest najbardziej narażony na zniekształcenie, ponieważ jako pierwszy opiera się o czubek buta.
U podłoża schorzenia leży także zaburzenie równowagi mięśniowej między mięśniami krótkimi a długimi stopy (zginaczami i prostownikami). Mięśnie pracują parami, żeby móc zginać i prostować palec. Jeśli jest on zgięty dostatecznie długo w jednej pozycji, mięśnie wówczas naprężają się i nie mogą się rozprostować.
Palec młotkowaty najczęściej powstaje w wyniku noszenia nieprawidłowego obuwia, ale inne przyczyny mechaniczne, np. uraz, także mogą być powodem rozwinięcia się schorzenia.
Wśród innych przyczyn można wyróżnić:
- predyspozycje genetyczne;
- schorzenia reumatyczne;
- przykurcze ścięgien;
- problemy neurologiczne;
- nadwaga lub otyłość;
- cukrzyca;
- odciski na stopach.
Palce młotkowate mogą występować samodzielnie, ale częściej są elementem grupy schorzeń dotyczących stóp, np. stopy poprzecznie płaskiej czy paluchów koślawych. Paluch koślawy uciska lub podnosi drugi palec stopy, a halluks powoduje zepchnięcie palucha w kierunku pozostałych czterech palców u stopy. Tym sposobem, drugi palec u stopy dotyka czubków obuwia jako pierwszy i jest intensywniej narażony na zniekształcenia.